website logo

ΙΔΙΩΤΕΣ – ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΝΝΔΡΟΝΙΚΙΔΗΣ

Μια ερμηνεία του ιδιώτη στα αρχαία ελληνικά είναι «αυτός που δεν ασχολείται με τον δήμο, με τα δημόσια πράγματα». Μια δεύτερη ερμηνεία είναι αυτή του ανειδίκευτου και του αδαή. Τα πράγματα έχουν αλλάξει εντωμεταξύ: ο ιδιώτης, σε συνθήκες καπιταλισμού, όχι μόνο δεν είναι αδαής, αλλά ζει την αποθέωσή του –η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι το μέτρο της ανάπτυξης και το επίκεντρο του αστικού θριάμβου. Ωστόσο, στην περίοδο της κρίσης ο ιδιώτης ζει κι αυτός την παρακμή του.

Η σειρά ξυλόγλυπτων με θέμα «Ιδιώτες» του Γαβριήλ Ανδρονικίδη που παρουσιάζεται στη γκαλερί Myro αποδίδει με τραγικότητα, μαζί και ειρωνεία, την σπαρακτική πτώση του ιδιώτη, του ανθρώπου που αποθεώθηκε για την «ηρωική» υπεράσπιση του εαυτού του και του κέρδους του, μα που τώρα παραδίδεται στη διάλυση.

Το ξύλο, αγαπημένο υλικό του καλλιτέχνη, καθώς δίνει χώρο στο αυθόρμητο και το ασχεδίαστο, δίνει ζωή στους ιδιώτες που υψώνονται στιλπνοί και απρόσωποι, με κυκλαδίτικη σχεδόν λιτότητα, σαν μοναχικά παραμορφωμένα δέντρα, σχηματίζοντας ένα ιδιόμορφο δάσος-κοινωνία ατόμων που το καθένα ζει το δράμα του στο βάθρο του, χωρίς επιθυμία επικοινωνίας –ο δήμος δεν είναι εδώ. Η μοναξιά των ιδιωτών μάλλον επιτείνεται παρά μετριάζεται μέσα από τη γειτνίασή τους.

Οι φόρμες του Ανδρονικίδη παραπέμπουν στις οργανικές, πρωταρχικές, αφαιρετικές φόρμες του μοντερνισμού. Στις αναφορές του βρίσκονται γλύπτες όπως ο Rodin, ο Archipenko, o Brancusi και ο Moore, ωστόσο ο ιδιώτης του Ανδρονικίδη δεν έχει ούτε την αυτοπεποίθηση του περιδιαβαίνοντος δανδή ούτε την αποστασιοποιημένη αισιοδοξία του ανερχόμενου αστού· εδώ έχουμε μάλλον να κάνουμε με την τραγική αποκαθήλωσή τους, μια αποκαθήλωση που φέρνει ίσως κάπου στον ορίζοντα την προσδοκία της επαναφοράς στο προσκήνιο του «δημότη», του λαού.

Λουίζα Αυγήτα

Ιστορικός και κριτικός τέχνης

Επιστροφή στις Κριτικές